Havaların soğuması ile birlikte halsizlik, hiçbir şey yapmama isteği, uykuya olan düşkünlük ile kendini gösterebilir mevsimsel duygu bozukluğu. Başlangıçta grip olduğunuzu düşünüp dinlendikçe geçmeyen bu duruma işe gitmeme hatta dışarı çıkmama isteği de eklenince neler olduğunu anlamlandıramayabilirsiniz.
Büyüklerinize sorduğunuzda cevapları bu duruma açıklayıcı olmasa da onların mitlerine göre anlamlı olacaktır. En azından benim annem durumu büyük annesinin özeti ile şöyle anlatıyor; ‘yenilenen doğanın enerjiye olan ihtiyacı bizim enerjimize ihtiyaç duyuyor ve ruh sağlığımız bundan etkileniyor’. Bu konuda bu ve benzeri inanışlar olsa da hiç kulak ardı edilecek bir durum değil Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu.
Peki Psikoloji literatüründe nedir bu Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu?
İlk kez 1987’de Rosenthal ve arkadaşları tarafından tanımlanan bu bozukluk. Kış aylarıyla birlikte kendini gösteren aşırı yemek yeme, uyku, kilo artışı ve enerji kaybı görülmektedir. Bozukluğa dair değişik teoriler kendini göstermektedir. Kimi araştırmacılara göre yukarıda belirtilen duygular yaz aylarında kendini göstererek kış aylarında düzelmeye gitmektedir. Bu durumda hastalığın Kış ya da Yaz Duygudurum Bozukluğu değilde Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu olarak anılmasında ki sebeptir.
Gelelim Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu’ndan Korunma Yollarına;
1- Egzersiz
Egzersiz, bildiğiniz üzere uyanmanın ve bedeni uyarmanın en iyi yollarından biri. Sizde bu mevsim geçişlerinde depresif, halsiz hissediyorsanız haftanın 3 günü, 30 dakikalık egzersiz programları ile bedeninizi daha dinç tutabilirsiniz.
2- Beslenme
Bilindiği üzere besinlerde bu bedenin bütününe hizmet veren enerji kaynakları aslında, gerekli vitaminleri alarak ve iyi bir şekilde beslenerek vücudunuz için gerekli enerjinin üretimine yardımcı olabilirsiniz. Vitamin değerlerine dikkat!
3- Dışarıya Çıkın
Havaların soğuması, günün erken kararması ve dış faktörlerin sizi ışıktan geri koymasına müsaade etmeyin. Dışarı çıkın ve alabildiğinizce gün ışığıyla birlikte olup mevsim ile barışın.
Yukarıda bahsettiğim korunma yolları hafif derece ve olağan Mevsimsel Duygudurum Bozuklukları için tavsiye ve korunma yolları fakat bu durum sizin için mücadele edilemez halde ve daha ileri boyutta intihar eğilimlerine dahi varan semptomlar gösteriyorsa muhakkak bir uzmana başvurmanız gerekir. Zira ruh sağlığında erken tanı kaliteli, mutlu ve verimli bir hayatın kapısıdır.
Ruhunuza ve bedeninize sağlıklı bir hafta dilerim,
Uzman Klinik Psikolog
Gülendam Demir
